Tractie/gashendel

De tractie/gashendel is een besturingsapparaat, meestal een hendel of een wiel, dat wordt gebruikt om het gewenste vermogen van een aangedreven spoorvoertuig in te stellen.

Bij dieselhydraulische en dieselmechanische aandrijvingen regelt de tractie/gashendel de hoeveelheid brandstofinjectie naar de dieselmotor. Bij diesel-elektra stelt het de elektrische circuits in op een gewenst vermogensniveau, dat vervolgens indirect de brandstofinjectie naar de dieselmotor regelt. Bij elektra stelt de gashendel ook de elektrische circuits in op een gewenst vermogensniveau, maar neemt dan rechtstreeks stroom van een elektrische bron.

Op stoommachines wordt het equivalent van de tractie/gashendel “Lat” genoemd. Het regelt de hoeveelheid stoom die van de ketel naar de cilinders wordt toegelaten.

Tractie/gas geven moet voorzichtig worden gedaan om wielslip of oververhitting van de aandrijving van een voertuig te voorkomen.

De tractie/gashendel wordt bijna altijd naar de machinist gericht. Dit is zodat de machinist in geval van nood alle hendels naar voren kan duwen als veiligheidsmaatregel, zonder na te hoeven denken over de individuele bediening van elk instrument.